ناباروری در زنان
ناباروری و نازایی معمولاً تا زمانی که افراد اقدام به بچه دار شدن کرده و موفق به بارداری نشوند هیچ علائمی نداشته و خود را نشان نمی دهد. این مشکل ممکن است مربوط به مرد ، زن یا هر دوی آن ها باشد ؛ در این میان و در موارد ناباروری ، سهم خانم ها حدود یک سوم می باشد. در این مقاله که توسط دکتر شیرین نیرومنش تهیه شده است ، می خواهیم به ناباروری در زنان بپردازیم.
عارضه ناباروری چیست؟
اگر در یک دوره شش ماهه الی یک سال و بدون پیشگیری اقدام به بارداری کرده اید و باردار نشدید با عارضه ناباروری در زنان مواجه هستید. به طور کلی 40% از بانوان و 40% از آقایان و همچنین 10% هر دو آن ها و 10% به علت های گوناگون دچار این عارضه خواهند شد.
ناباروری در خانم ها چه نشانه هایی دارد ؟
چاقی: ناباروری در زنان و زنانی که دچار اضافه وزن بوده و چاق هستند احتمال بارداری کمتری نسبت به خانم هایی که دارای تناسب اندام هستند دارند ؛ چاقی بر روی سلامت دستگاه تولید مثل زنان اثر منفی می گذارد.
باردار نشدن: نشانه اصلی ناباروری این است که فرد طی مدت زمانی حدوداً یک ساله و بدون استفاده از وسایل پیشگیری از بارداری موفق به بارداری نشود. این مدت زمان برای خانم های بالای 35 سال حدود 6 ماه می باشد.
درد در هنگام نزدیکی: درد در حین نزدیکی می تواند نشانه وجود مشکلاتی باشد که بر روی باروری خانم ها تاثیر منفی می گذارند. از جمله این مشکلات می توان به فیبروم ، اندومتریوز و عفونت ها اشاره کرد.
پریودهای دردناک ، طولانی و شدید: خانم هایی که دچار پریودهای شدید و دردناک هستند امکان دارد به اندومتریوز دچار باشند ، به موجب این بیماری بافت رحم در دیگر مکان های بدن نیز رشد می نماید.
تغییرات هورمونی: نشانه های تغییرات هورمونی ممکن است نامشخص بوده و خود شخص متوجه آن ها نشود. پزشک خوب و متخصص زنان در تهران به منظور بررسی مشکلات هورمونی آزمایش خون را تجویز می نمایند.
چه عواملی در ناباروری بانوان تاثیر می گذارد؟
- یائسگی های زود رس
- بروز چسبندگی در لگن
- آسیب دیدگی و انسداد لوله های فالوپ
- توقف تخمک گذاری قبل از سن چهل سالگی
- اختلالات تخمک گذاری در روند آزاد شدن تخمک ها از تخمدان ها
- وجود ناهنجاری های رحم و دهانه آن ، همانند تشکیل پولیپ در رحم
- عارضه آندومتریوز ، در واقع هنگامی که بافت اندومتریال خارج از رحم بانوان رشد کند ، می تواند بر عملکرد تخمدان ها ، رحم و لوله های فالوپ تاثیرات منفی بگذارند که سبب ناباروری در زنان می شود.
دیگر نشانه های ناباروری
از دیگر نشانه های نناباروری در زنان می توان به درد در هنگام رابطه جنسی ، خستگی و درد مزمن ناحیه لگن ، تهوع و کمر درد ، پریود نامنظم ، درد هنگام دفع مدفوع و مشکلات گوارشی ، لکه بینی پیش از پریود و خون قاعدگی روشن یا تیره نیز اشاره کرد.
نکته: توجه داشته باشید ، چنانچه خون قاعدگی از حد معمول روشن تر باشد ، می تواند نگران کننده باشد ؛ خون تیره و بسیار مانده در اوایل قاعدگی نیز ممکن است نشانه وجود اندومتریوز باشد.
نوسانات هورمون ها می تواند موجب بروز چه علائمی شود؟
- جوش های زیاد
- ترشحات نوک پستان
- افزایش وزن بدون دلیل
- کاهش میل جنسی
- نازک شدن موی سر
- موی زائد در زنان
چه بیماری هایی بر ناباروری زنان تاثیر دارند ؟
از جمله بیماری های زمینه ای که بر روی ناباروری در زنان ها اثرگذار هستند می توان به موارد زیر اشاره نمود :
- اندومتریوز
- یائسگی زودرس
- سندرم تخمدان پلی کیستیک
- آسیب به تخمدان ها یا لوله های فالوپ
- سرطان دهانه رحم ، سرطان رحم و سرطان تخمدان
از دیگر عوامل موثر بر ناباروری خانم ها عبارتند از
- سن
- استرس
- تغذیه نادرست
- مصرف الکل
- مصرف دخانیات
- سابقه ابتلا به عفونت های مقاربت جنسی و غیره
بعد از گذشت چه مدت زمانی زنان باید برای تشخیص و درمان ناباروری به پزشک مراجعه کنند؟
افرادی که تا 35 سال سن دارند: پزشکان معمولا به این افراد پیش از انجام هرگونه درمان یا آزمایشات ، تلاش برای باردار شدن به مدت یکسال را پیشنهاد می کنند .
افرادی که بین 35-40 سال دارند: ناباروری در زنان در این سن باید پس از گذشت شش ماه از تلاش برای بارداری و عدم موفقیت به پزشک مراجعه کنند.
افراد بالای 40 سال : معمولا آزمایشات و راههای درمانی برای این افراد بلافاصله صورت خواهد گرفت .
گاهی اوقات براساس تشخیص بهترین پزشک زنان در تهران معالج ، این آزمایشات همزمان باید بر روی زوجین انجام شود تا علت به طور کامل روشن شود.
روش های تشخیص ناباروری در زنان چگونه است؟
این موضوع می تواند به کمک آزمایشات فیزیکی قابل تشخیص باشد. این آزمایشات شامل بررسی سوابق پزشکی شخص خواهد بود که مسبب ناباروری می باشند:
- آزمایشات ادرار یا خون برای چک کردن وجود عفونت یا مشکلات هورمونی از قبیل مشکل تیروئید
- انجام دادن آزمایشات لگنی و سینه
- نمونه برداری از مخاط دهانه رحم و بافت ها برای تشخیص اختلالات و مشکلات در تخمک گذاری
- انجام لاپاراسکوپی برای مشاهده موقعیت اعضا و بررسی هر گونه انسداد ، به هم چسبیدگی و یا زخم ها
- انجام آزمایش هیستروسالپانگوگرافی که نوعی تصویر برداری رنگی از رحم می باشد که با اشعه ایکس صورت می پذیرد.
- استفاده از امواج اولتراسوند برای مشاهده وضعیت رحم و تخمدان ها که می تواند از راه شکم و یا رحم انجام می شود.
پروسه درمان ناباروری در بانوان چگونه است؟
بهتر است بدانید که عارضه نازایی در بانوان ، قابل درمان بوده و با مراجعه به پزشک زنان و بررسی موارد لازم بهترین تکنیک جهت درمان به آن ها پیشنهاد خواهد شد. در ادامه با تکنیک های موثر و مفید درمان آشنا می شویم.
تحریک تخمک گذاری با بکارگیری از دارو: از جمله تکنیک های درمانی ناباروری در زنان ، استفاده از برخی دارو های بخصوص در طی چند دوره تحت نظر پزشک زنان در تهران بوده ، که سبب تحریک تخمک گذاری خواهد شد.
تلقیح درون رحمی اسپرم : بانوانی که برای درمان ناباروری از دارو استفاده کرده اند ، در یک فرآیندی که اسپرم سالم تغلیظ شده است با کاتتر در داخل رحم آن ها جای گذاری می شود.
تکنیکIVF: در این تکنیک برای درمان ناباروری زنان ، لقاح در محیط آزمایشگاهی صورت می گیرد و سپس نطفه لقاح یافته ، با گذشت 3 الی 4 روز که در محیط آزمایشگاهی به مقدار کافی رشد کرده است داخل رحم بانوان قرار می گیرد.
تکنیک ICSI: طی پروسه ICSI لقاح در محیط آزمایشگاهی انجام شده و فورا در درون لوله های رحمی بانوان انتقال داده می شود.
آیا ابتلا به عفونت در نازایی تاثیر گذار است؟
توجه داشته باشید که ابتلا به هر نوع عفونتی می تواند در ناباروی خانم ها و آقایان موثر باشد. عفونت اندام تناسلی بانوان ، اختلالاتی همچون عفونت لوله فالوپ و رحم می تواند در انتقال و جانشینی تخمک مشکلاتی را ایجاد کند ، که در پی آن مشکلات جدی تر سبب ناباروری در بانوان خواهد شد.
انواع مختلف نازایی
عدم بارداری اولیه : در نوع اولیه ناباروری در زنان ، افراد موفق به بارداری نشده اند ، این نوع نازایی می تواند بر اثر عوامل مادر زادی و یا اکتسابی باشد.
عدم بارداری ثانویه: در صورتی که بانوان در گذشته یک بارداری ناموفق را تجربه کرده باشند و دیگر نتوانند مجدد باردار شوند ، به نوع ثانویه آن مبتلا هستند
چه عواملی در ایجاد ناباروری موثر هستند؟
- آندومتریوز
- مشکلات رحم
- سندرم پلی کیستیک
- مشکلات تخمک گذاری
- بروز مشکل در لوله های فالوپ
گاهی اوقات عواملی که در ایجاد ناباروری نقش دارند کاملا مشخص نیستند و می توانند ترکیبی از یک سری فاکتورها در کنار یکدیگر باعث بروز نازایی باشد .معمولا این مشکلات با گذر زمان خود به خود بهبود می یابند.
ناباروری در زنان چگونه قابل درمان است؟
متخصص زنان و زایمان در صورتی که علت بارداری را هورمون تشخیص بدهد،مصرف داروهای حاوی هورمون برای بالانس کردن میزان هورمون موردنیاز بدن،کنترل اندومتریوز و تنظیم سیکل قاعدگی کوتاه را تجویز می کند. اگر مشکل در مورد تخمک گذاری باشد ،استفاده از داروهایی برای تحریک تخمک گذاری ،می تواند مشکل ناباروری را رفع کند.
اگر در آزمایشات نشانه هایی بر وجود عفونت در بدن مشاهده گردد ، مصرف آنتی بیوتیک ها راه حل از بین بردن عفونت خواهد بود. برای از بین بردن انسداد یا زخم ها و ناباروری در زنان ، نوعی جراحی کوچک از طریق لوله های فالوپ ، نواحی لگنی و رحمی انجام می شود.
ناباروی در زنان چگونه قابل پیشگیری است؟
- عدم استفاده از داروهای بدون مجوز
- عدم استفاده زیاد از مشروبات الکی
- پیشگیری از مبتلا شدن به بیماری های مقاربتی
- اگر فعالیت مرتب جنسی دارید باید مرتبآ توسط بهترین متخصص زنان در تهران و زایمان،مورد معاینه قرار بگیرید
- رعایت بهداشت شخصی و انجام مراقبت های مناسب برای سلامتی سبب پیش گیری از ناباروری در زنان خواهد شد
این موضوع را به خاطر داشته باشید که معمولا روشی برای پیشگیری از ناباروی هایی که براثر مشکلات یا بیماری های ژنتیکی به وجود می آیند وجود ندارد.
آیا استفاده از ویتامین ها می توانند خطر ناباروری را کاهش دهند؟
استفاده از ویتامین های گروه سی و ای و املاح معدنی نظیر روی ، آهن و فولیک اسید می تواند در پیشگیری از ناباروری در زنان بسیار موثر می باشند. داروها و عوامل درمانی که می توانند موجب ناباروی در زنان شوند:
شیمی درمانی یا پرتو درمانی: استفاده مکرر و با دوز بالا از داروهای غیر استروئیدی و ضدانعقادی نظیر آسپرین و ایبوپروفن
داروهای ضد روان پریشی: رژیم های غذایی که باعث مقابله با ناباروری می شوند. پزشکان معتقدند نوع رژیم انتخابی در زنان می تواند تاثیر بسیار بالایی بر روی ناباروری داشته باشد.
به برخی از این توصیه ها در زیر اشاره می شود :
- استفاده از لبنیات پرچرب به جای لبنیات کم چرب
- جایگزین کردن پروتئین های گیاهی به جای پروتئین های حیوانی
- پرهیز از مصرف چربی های ترانس که معمولا در غذاهای سرخ کرده یافت می شوند
- استفاده کمتر از کربوهیدرات ها و گنجاندن مقادیر بیشتری از مواد سرشار از فیبر مانند سبزیجات در برنامه غذایی
- رعایت کردن رژیم بر پایه گیاهی و داشتن فعالیت و ورزش های روزانه به سلامت بدن کمک بسیار زیادی خواهد کرد و بدن را دربرابر مشکلات بسیار زیادی ایمن می سازد.
سرکار خانم دکتر شیرین نیرومنش بهترین متخصص زنان در تهران می باشند ، چنانچه از مشکل ناباروری در زنان رنج می برید یا دچار بارداری های ناموفق هستید ؛ می توانید در این راستا به مطب دکتر نیرومنش مراجعه فرمایید و با اطمینان خاطر تحت درمان قرار گیرید.
