حاملگی در سن بالا

سن در بارداری فاکتوری اثرگذار می باشد ، لذا اقدام به حاملگی در سن بالا خطراتی اعم از کاهش قدرت باروری ، افزایش احتمال تولد نوزاد مبتلا به سندرم داون ، سقط جنین و تولد جنین مرده را به دنبال خواهد داشت. به طور کلی ، احتمال ابتلا به بیماری هایی از قبیل فشار خون بالا و دیابت با افزایش سن تشدید می شود ، لذا حاملگی در سنین بالا می تواند هم برای مادر و هم برای جنین امری خطرناک تلقی شود و همچنین این امر ، احتمال ناهنجاری های جنینی و بروز اختلالات کروموزومی را نیز تشدید می نماید. دکتر شیرین نیرومنش ، بهترین متخصص زنان و زایمان در تهران ، جهت کسب اطلاعات بیشتر شما عزیزان مقاله زیر را تهیه نموده است ، تا از هرگونه عارضه خطرناک جهت بارداری شما پیشگیری شود.

بهترین سن برای بارداری

طبق نظر پزشک متخصص زنان و زایمان دکتر نیرومنش در تهران ، بهترین زمان برای اقدام به بارداری در بازه سنی 18 الی 28 سال می باشد ، چرا که علاوه بر فاصله مناسب سنی مادر با فرزند ، قاعدتا در این سنین مادر از لحاظ فیزیکی در وضعیت بهتری قرار دارد. اما متاسفانه امروزه ، دلایل مختلفی نظیر تمایل به ادامه تحصیل ، اشتغال و غیره سبب بالا رفتن سن ازدواج شده و به دنبال این امر سن بارداری نیز رو به افزایش است.

خطرات حاملگی در سن بالا

مشکلات کروموزومی: با افزایش سن مادر ، احتمال ابتلای جنین به اختلالات ژنتیکی و کروموزومی بالا می رود ، لذا احتمال سقط های ناشی از مشکلات کروموزومی نیز افزایش می یابد.

فشار خون بالا: فشار خون بالای مادر ، تهدیدی برای سلامت جنین محسوب می شود ؛ یعنی ممکن است در اثر فشار خون بالای مادر در دوران بارداری ، رشد جنین در رحم دچار اختلال شده و سبب زایمان زودهنگام گردد.

لازم به ذکر است ، ابتلای مادر به فشار خون بالا توام با دیابت ، باعث افزایش میزان مرگ داخل رحمی جنین می شود.

دیابت: احتمال ابتلا به دیابت در بارداری های دیرهنگام ، بسیار بیشتر از سایر سنین می باشد.

بروز خونریزی: انواع خونریزی ها به ویژه در سه ماه سوم حاملگی ناشی از جدا شدن جفت یا جفت سر راهی اتفاقی است که در حاملگی های سنین بالا افزایش می یابد و در سنین بیش از 35 سال این اتفاق بیشتر مشهود می باشد.

صحبت های دکتر نیرومنش متخصص زنان تهران ، درباره بارداری در سن بالا

 

سایر خطرات حاملگی در سن بالا عبارتند از :

زایمان زودهنگام: زایمان زودرس ، عموما در خانم های باردار 35 سال به بالا چهار برابر بیشتر از خانم های 20 الی 25 ساله می باشد.

وزن بالای جنین در هنگام تولد: حاملگی در سن بالا معمولا سبب تولد نوزادانی با بیش از 4 کیلوگرم وزن می شود که طبیعتا وزن بالای جنین ممکن است در روند زایمان خلل ایجاد کند و بنابراین ، منجر به زایمان به روش سزارین گردد.

سقط جنین: با بالا رفتن سن و بارداری در این سنین ، احتمال سقط جنین به خصوص در 3 ماه اول بارداری ، افزایش می یابد.

خطر ابتلا به سندرم داون: ابتلا به اختلالات کروموزومی مسئله ای است که در حاملگی در سنین بالا افزایش می یابد. به طور مثال ، بر اساس آمار ارائه شده توسط موسسه ملی بهداشت ، در صورت بارداری در سن 25 سال ، احتمال ابتلای جنین به سندرم داون 1 به 1250 است ، در حالی که در صورت بارداری در 40 سالگی ، این عدد به 1 به 100 تغییر می یابد که قطعا امری خطرناک می باشد.

آیا لازم است تا بانوان در سنین بالا برای بارداری برخی آزمایشات بخصوص را قبل تولد نوزاد انجام دهند؟

با توجه به وجود عوارض و مشکلاتی که با آن ها آشنا شدید ، بهتر است در مواقع حاملگی در سن بالا ، برای انجام سونوگرافی و غربالگری تاکید بیشتری داشته باشید. همچنین بهتر است ، علاوه بر سونوگرافی بانوان به صورت روتین در هر ماه ، سونوگرافی کالر داپلر نیز در سه ماهه دوم و سوم بارداری را انجام دهند. از انواع آزمایشات غربالگری که حائز اهمیت است ، می توان به غربالگری DNA  جنین ، بدون سلول یا غربالگری خون مادر نیز اشاره کرد. در واقع  ، آزمایش خون مورد بررسی قرار گرفته تا متوجه آن شوید که کودک شما در معرض خطرات و نقص های مادر زادی خاص قرار دارد یا خیر. در صورتی که نتیجه حاصل از آزمایش ، نشان دهنده آن باشد که جنین در معرض خطر برخی نقص های مادر زادی می باشد ، ممکن است نیاز به انجام دیگر پروسه آزمایشی ، نمونه برداری از پرزهای کوریونی و آمینوسنتز باشد. این دسته از آزمایشات می توانند با اطمینان به شما بگویند که کودک شما به نقص های مادر زادی مبتلا است یا خیر. در نتیجه ، بهتر است به صورت مداوم به متخصص زنان مراجعه کنید تا روند رشد جنین در افراد با سن بالا ، مرتبا بررسی شود تا زمانی که نوزاد کاملا سالم و سلامت متولد شود

 آخرین سن برای حاملگی

در رابطه با آخرین سن بارداری زنان ، پزشکان نظرات متفاوتی دارند. بانوان پس از رسیدن به یائسگی می توانند از طریق IVF یا لقاح مصنوعی اقدام به بارداری نمایند ، البته لازم به ذکر است که برخی از پزشکان ، بعد از رسیدن بانوان به یائسگی ، خدمات درمان ناباروری را ارائه نمی نمایند. این دسته از پزشکان ، بر این باورند که زایمان پس از اتمام قاعدگی و در سنین یائسگی با افزایش عوارض همراه است. طبق فرآیند طبیعی بدن دچار توقف شده و لذا ، توصیه می شود که بانوان پس از یائسگی اقدام به بارداری نکنند ، چرا که سلامت مادر و جنین در معرض خطر قرار می گیرد و از این حیث می بایست تحت معاینات و بررسی های بسیار دقیق قرار گیرند.

آیا بارداری در سن بالای 47 سال خطر دارد ؟

حاملگی در سن بالای 47 سال غیر ممکن نمی باشد ، اما احتمال آن بسیار ناچیز است ، به طوری که امکان حاملگی در این سن طی هر ماه 5 درصد کاهش می یابد. لازم به ذکر است که در صورت حاملگی در این سنین ، احتمال سقط جنین نیز بالا می رود ، به نحوی که طی 3 ماه اولیه بارداری ، احتمال سقط 70 الی 80 درصد افزایش می یابد. بنابراین ، خانم هایی که در این سنین اقدام به بارداری می نمایند ، باید تحت مراقبت های ویژه قرار گیرند تا بتوانند زایمان موفقی داشته باشند. بدیهی است ابتلا به دیابت ، ریسک فشار خون بالا و زایمان به شیوه سزارین ، در بارداری های بالای 47 سال نیز از سایر سنین بیشتر می باشد.

مشاوره ژنتیک

برای حاملگی در سن بالا در خانم ها می توان از طریق بهره مندی از مشاوره ژنتیک ، خطرات احتمالی ناشی از بارداری در این سنین را درک کردد و به واسطه راهنمایی های مشاوره ، اختلالات احتمالی کروموزومی و دیگر ریسک های مرتبط با زایمان در سن بالا را کنترل کرد. مشاوره ژنتیکی ، غالبا از سوی متخصص زنان و زایمان ارائه می شود.

افزایش احتمال زایمان سزارین در سنین بالا

پروسه زایمان و تولد نوزاد به صورت سزارین ، با ایجاد یک برش در ناحیه ای بخصوص از شکم و رحم بانوان آغاز می شود. همانند هر عمل جراحی ، احتمال عفونت خونریزی و غیره وجود دارد. در واقع ، درصورتیکه حاملگی در سن بالا رخ دهد ، احتمال بروز این دسته از عوارض ، بسیار بالا خواهد بود.

مراقبت های اصولی حاملگی در سن بالا

همانطور که اشاره کردیم ، حاملگی در سن بالا ممکن است با چالش‌ها و مشکلات خاصی همراه باشد. مراقبت های مربوط به این دوران منحصر به فرد بوده و هر شخصی باید با توجه به وضعیت و شرایط موجود طبق توصیه پزشک خود عمل کند اما در ادامه مراقبت های اصولی و کلی بارداری در سن بالا ذکر شده اند:

مشاوره پزشکی. قبل از بارداری ، حتماً مشاوره پزشکی داشته باشید تا وضعیت سلامت خود را بررسی کرده و مشاوره‌های لازم را دریافت کنید. پزشک شما بررسی‌های پزشکی دقیق‌تری را انجام می دهد و راهنمایی‌هایی برای حفظ سلامتیتان در طول حاملگی ارائه می کند.

مراقبت از تغذیه. تغذیه مناسب و سالم برای حاملگی بسیار اهمیت دارد ، به خصوص برای زنانی که در سن بالا باردار می‌شوند. مصرف مواد غذایی غنی از ویتامین‌ها ، مواد معدنی ، پروتئین و فیبر می‌توانند به سلامت مادر و نوزاد کمک کنند و مشکلاتی مانند فشار خون بالا و دیابت بارداری را کاهش دهند.

فعالیت بدنی مناسب. ورزش منظم و ملایم برای افزایش استقامت بدن و تقویت عضلات بسیار مفید است. اما قبل از انجام هرگونه فعالیت ورزشی با پزشک مشورت کنید تا نوع و میزان ورزش مناسب را برای شرایط خودتان مشخص کنید.

مراقبت از وزن. حفظ وزن مناسب در طول حاملگی می‌تواند مشکلاتی ، مانند فشار خون بالا و دیابت بارداری را کاهش دهد. برنامه‌ریزی برای یک رژیم غذایی مناسب و کنترل وزن توسط پزشک می‌تواند به این امر کمک کند.

توجه به خواب. خواب کافی و به موقع برای مادران باردار بسیار مهم است. حداقل هشت ساعت خواب در شب و استراحت منظم در طول روز می‌تواند به افزایش انرژی و بهبود سلامتی کمک کند.

مراقبت های روانی. حاملگی ممکن است با تغییراتی در وضعیت روحی و روانی زنان همراه باشد. مراقبت از سلامت روانی و روان‌شناختی نیز مهم است. به اشتراک گذاشتن احساسات با خانواده یا دوستان و در صورت لزوم مشاوره با یک متخصص روان‌شناسی می‌تواند مفید باشد.

مراقبت از دهان و دندان. بارداری ممکن است با تغییراتی در دهان و دندان‌ها همراه باشد. مراقبت منظم از دهان و دندان‌ها و مراجعه به دندانپزشک برای بررسی و درمان مشکلات دندانی مهم است.

توصیه هایی در رابطه با حاملگی در سن بالا

طبق مطالعات به عمل آمده در این باره ، می توان اذعان داشت که در صورت رعایت موارد ذیل می توان در صورت بارداری در سنین بالا سلامت مادر و جنین را تضمین نمود :

1. زایمان در مراکز درمانی معتبر و مجهز
2. درمان بیماری های مادر و جنین به کمک انجام معاینات پزشکی مکرر
3. رعایت تغذیه صحیح و سبک زندگی سالم توسط مادر
4. توجه به بیماری های ناشی از حاملگی و کنترل آن ها
5. انجام معاینات و چکاپ های منظم روی جنین
6. مراجعات منظم به پزشک و بررسی جنین از لحاظ ابتلا به اختلالات و ناهنجاری هایی نظیر سندرم داون و غیره
7. مادر باید نحوه سنجش قند خون و فشار خون را از پزشک خود فرا گیرد و از این حیث مدام خود را چک کند.

اما به طور کلی با افزایش سن و پس از 30 سالگی نرخ رشد باروری به تدریج کاهش می یابد و پس از 40 سالگی به حداقل می رسد ، بنابراین ممکن است بانوان در صورت تمایل به بارداری ناچار به استفاده از روش های کمک باروری و لقاح مصنوعی گردند. لازم به ذکر است که در صورت بهره وری از روش های آی وی اف و لقاح مصنوعی در این سنین ، از تخمک های جوان ( تخمک های اهدا کننده ) استفاده می شود ، چرا که استفاده از تخمک های خود فرد در این سن به ندرت پاسخگوی درمان خواهد بود. در خاتمه باید خاطر نشان نمود که بانوان در صورت حاملگی در سن بالا ، می توانند از طریق تحت کنترل قرار گرفتن توسط یک پزشک متخصص زنان و زایمان دکتر شیرین نیرومنش در تهران بسیاری از خطرات ناشی از بارداری را کنترل و مدیریت نمایند و شانس داشتن فرزند سالم را در خود افزایش دهند و نهایتا زایمانی بی خطر پیش رو داشته باشند.