زایمان زودرس
مقصود از زایمان زودرس ، تولد نوزاد پیش از موعد اصلی زایمان ؛ یعنی قبل از هفته 37 حاملگی می باشد. از زایمانی که زودتر از موعد اتفاق می افتد ، می توان به عنوان یکی از شایع ترین علل مرگ و میر نوزادان در جهان اشاره داشت.
زایمان زودرس ، مشکلاتی برای نوزاد به همراه خواهد داشت و غالبا نوزادانی که پیش از زمان تعیین شده متولد می شوند در معرض ناتوانی جسمی و ذهنی قرار خواهند داشت.لازم به ذکر است اگرچه در حال حاضر پیشرفت های وسیعی در راستای مراقبت از نوزاد نارس ، صورت پذیرفته است اما تاکنون میزان شیوع زایمان زودرس کاهش نیافته است.البته ناگفته نماند که دریافت بهنگام اقدامات پزشکی می تواند زنده ماندن و سلامتی نوزادان نارس را تضمین کند.
ویژگی های ظاهری نوزادان نارس
نوزادان نارس ، فرآیند تکامل رشد در رحم مادر را به طور کامل سپری نمی کنند ، در نتیجه چربی زیر جلدی در این نوزادان یا تشکیل نشده و یا این که بسیار کم است. بنابراین شاهد آن هستیم که پوست نوزادان نارس ، صورتی رنگ می باشد به نحوی که عروق خونی از زیر آن به وضوح قابل رویت است.
همچنین در این نوزادان ، چین ها و خطوط پوستی در کف دست و پا و بر روی کیسه بیضه بسیار ناچیز بوده یا اصلا وجود ندارد. ضمنا باید اشاره داشت که در نوزادان نارس ، برخی از واکنش ها اعم از چرخش به سمت منبع شیر ، چنگ زدن و غیره به خوبی شکل نگرفته است.
علت زایمان زودرس
اکثر زایمان های زودرس به خودی خود اتفاق می افتند ، اما برخی از آن ها نیز به دنبال خارج کردن جنین قبل از زمان تعیین شده به روش زایمان سزارین رخ می دهند که البته به دلیل ابتلای مادر به بعضی عوارض بارداری یا حتی برخی بیماری ها انجام می گیرد.
شایع ترین علل زایمان زودرس عبارتند از :
- استعمال دخانیات و الکل
- بارداری دو یا چند قلو
- ابتلا به انواع عفونت ها
- بارداری در سن بالا
- ابتلا به دیابت و فشار خون بالا
تغذیه مناسب برای نوزادان نارس
بهترین غذا برای این نوزادان ، شیر مادر می باشد ؛ چرا که شیر مادر سرشار از آنتی بادی های لازم برای بدن نوزاده بوده و بدین ترتیب از بدن او در مقابل بسیاری از بیماری ها محافظت خواهد کرد.
مراقبت های لازم از نوزادان که طی زایمان زودرس متولد شده اند :
نوزادان نارس به دلیل عدم پشت سر گذاشتن دوره بارداری ، از لحاظ جسمانی آمادگی کافی جهت زندگی در فضای خارج از رحم را ندارند ؛ از این رو باید تا زمانی که قادر به حفظ درجه حرارت بدن شان گردند ، در تخت های ویژه اکسیژن رسانی و گرم نگاه داشتن بدن تحت عنوان انکوباتور تحت نظارت و مراقبت ویژه قرار گیرند. نوزادان نارس منتقل شده به واحد NICU ( واحد مراقبت های ویژه نوزادان ) از نظر ضربان قلب ، تنفس و عفونت تحت مراقبت دقیق قرار خواهند گرفت.
زایمان زودتر از موعد چه نشانه هایی دارد ؟
- زایمان زودرس نشانه هایی مشابه زایمان طبیعی دارد .
- درد ها در این نوع زایمان معمولا خفیف تر است .
- در نوعی از زایمان که طول دهانه رحم کوتاه است کاملا بدون علامت اتفاق می افتد.
پزشک چگونه زایمان زودرس را تشخیص می دهد ؟
بعد از اینکه شخص اکثر علائم زایمان را داشت به بهترین دکتر زنان تهران مراجعه می کند و دکتر با استفاده از لمس کردن رحم معاینه واژینال انجام می دهد.
دلایل زایمان زودرس
معمولا این نوع وضع حمل دارای علائم زیادی است اما انواعی از علائم نیز وجود دارند که در زیر به آنها اشاره می گردد:
- ژنتیک،شرایط اقتصادی، شرایط اجتماعی ،سن بارداری زیر 16 سال و بالای 40 سال و مدت زمان زیاد کار.
- مشکلات و ناهنجاری های رحم و رابطه آن با زایمان زودرس
- زنانی که دارای مشکلاتی در رحم خود هستند احتمال زایمان زود رس در آنها بسیار بالاتر است این مشکلات اغلب مادرزادی هستند.
چگونه می توان خطر زایمان زودرس را کاهش داد ؟
- وزن متناسب داشتن
- ورزش کردن
- مصرف غذاهای سالم و گیاهی
- عدم مصرف الکل
- تلاش برای جلوگیری از عفونت به هنگام بارداری
- عدم مصرف دارو بدون مشورت با پزشک
انواع زایمان زودرس
معمولا دو نوع می باشد:
- زایمان زودرس اتفاقی
- زایمان زودرس با تجویز پزشک
دیگر فاکتورهایی که باعث زایمان زود رس می شوند:
- داشتن سابقه زایمان زودرس قبلی
- تروما یا ضربه فیزیکی
- اضافه وزن بیش از اندازه یا کمبود وزن داشتن در بارداری
- سابقه سقط جنین
- تجربه اتفاق های استرس زا
- حاملگی مجدد با فاصله کمتر از 6 ماه از زایمان قبلی
- خطرات تهدید کننده سلامت نوزاد در زایمان زودرس
نوزادانی که زودتر از موعد طبیعی متولد می شوند را نوزاد نارس می گویند.
این نوزادان سیستم ایمنی بسیار ضعیفی دارند و ممکن است به مشکلات زیادی دچار شوند.
معمولا در این جنین ها تمامی ارگان ها یا تعدادی از آنها هنوز به طور کامل تشکیل نشده اند و تا زمانی که بهترین متخصص زنان در تهران تشخیص بدهد باید در دستگاه و تحت مراقبت باشند. از جمله این مشکلات ممکن است یکی یا همه مشکلات زیر باشد.
- زردی
- انواع عفونت ها
- ناتوانی ذهنی
- بیماری اوتیسم
- مشکلات شدید ریوی
- مشکلات سیستم ایمنی
- مشکلات ذهنی
- مشکلات قلبی
روش پیشگیری زایمان زودرس
برای این نوع از زایمان معمولا روش پیشگیری خاصی وجود ندارد شخص باردار می تواند با رعایت برخی از نکات می تواند این خطر را کاهش بدهد. زنانی که قبلا این اتفاق را تجربه کرده اند باید بسیار مراقب باشند.
بهترین متخصص زنان و زایمان تهران برای بیمارانی که سابقۀ زایمان زودرس به علت کوتاه بودن دهانۀ رحم دارند، با دوختن دهانۀ رحم (سرکلاژ) از این نوع وضع حمل تا حدودی جلوگیری میکنند .
چه عفونت هایی موجب بارداری زود رس می گردند؟
به طور کلی انواع عفونت ها از شایع ترین دلایل برای زایمان زود رس هستند .
- کلامیدیا
- واژینوز باکتریال
- عفونت سایر اندام ها نظیر عفونت های دهان و دندان ها
- عفونت ادراری
مراقبت های پزشکی دوران بارداری و جلوگیری از زایمان زودرس
مراقبت های پزشکی در دوران بارداری به نوعی است که بهترین متخصص زنان و زایمان تهران در هر جلسه سلامت شما و جنین را مدام مورد بررسی قرار می دهد پس اگر باردار هستید یا قصد بارداری را دارید در تمامی جلسات خود با پزشک شرکت کنید و در صورت تشخیص دکتر آزمایشات مورد نظر را به موقع انجام دهید .این موضوع کمک بسیار بزرگی به جلوگیری از این نوع زایمان خواهد کرد . همچنین دوری از محیط و عوامل استرس زا موضوع مهمی در این باره خواهد بود.مراقبت های مورد نیاز را یاد بگیرید و سعی کنید به آنها عمل کنید این آگاهی کمک میکند که شما بتوانید استرس خود را کنترل کنید و بتوانید به آن غلبه کنید.
زایمان زودرس سبب بروز چه عوارضی در نوزادان می شود؟
مشکلات تنفسی: به علت نا بالغ بودن سیستم تنفسی ، نوزادان مبتلا به بیماری هایی از جمله آپنه خواهند شد.
بیماری قلبی: بروز بیماری های قلبی از جمله فشار خون پایین یکی از نمونه های بارز زایمان زودرس می باشد.
مشکلات مغزی: هر چه نوزادان زود تر متولد شوند ، احتمال عدم رشد کافی مغز در آن ها وجود خواهد داشت ، که این عارضه سبب افزایش خونریزی شده که در صورت کم بودن اختلالات ناشی از آن ، بهبود خواهد یافت.
عدم کنترل دمای بدن: به علت عدم ذخیره بافت های چربی ، نوزادان مرتبا دمای بدن خود ( گرمای بدن ) را از دست خواهند داد. کاهش دمای بدن نوزادان به طور مرتب می تواند سبب ابتلا نوزاد به هیپوترمی یا سرما زدگی شود.
مشکلات گوارشی: در این عارضه نوزادان به انواع بیماری های مرتبط با گوارش از جمله ، انتروکولیت مبتلا خواهند شد.
مشکلات مربوط به خون: بهتر است بدانید که زردی می تواند بر اثر عوامل مختلفی به وجود آید اما ، کم خونی می تواند یکی از دلایل شایع آن باشد.
متابولیسم : این نوزادان نارس به علت عدم دریافت و ذخیره گلوکز کافی دچار کمبود قند خون خواهند شد.
سیستم ایمنی بدن: عدم رشد کافی تمامی اعضای بدن ، می تواند سبب ضعف شدید نوزاد و عفونت های مکرر شود که ضعف دائمی سیستم ایمنی بدن همراه خواهد بود.
چگونه می توانیم زایمان زودرس را تشخیص دهیم؟
- تست غربالگری فیبرونکتین
بهتر است بدانید که این تست در بانوانی که دارای نشانه هایی از زایمان زودرس می باشند انجام خواهد شد. در این آزمایش وجود بیش از حد FFN ( پروتئین تولید شده توسط جنین ) در دهانه رحم و واژن در هفته های 22 تا 30 نشانگر خطر ابتلا به زایمان زودرس می باشد.
- سونوگرافی دهانه رحم
در ابتدا پزشک جنین را به منظور نارسایی عضو های بدن و مادر را برای انقباظات رحمی مورد بررسی قرار می دهد ، سپس دهانه رحم را معاینه می کند. در صورتی که پزشک در این پروسه با نازک شدن دهانه رحم مواجه نشود و مشکلات دیگری برای مادر و فرزند وجود نداشته باشد ، تنها توصیه خواهد کرد که در منزل به خوبی استراحت کند و به برخی موارد توجه بیشتری داشته باشد.